być otwartym na coś

* * *

1. (= dostępny, jawny, rozległy) open; otwarty na oścież open wide; otwarta gruźlica pat. open tuberculosis; otwarta przestrzeń open space; otwarta rana gaping wound; otwarte morze the open sea, high sea; otwarty umysł open mind; grać z kimś w otwarte karty przen. be open with sb, play fair with sb; mieć oczy szeroko otwarte przen. keep one's eyes (wide) open; na otwartym powietrzu outdoors, in the open (air); ogłaszać coś za otwarte declare sth open; polityka otwartych drzwi open door (policy); witać kogoś z otwartymi ramionami przen. greet l. welcome sb with open arms; dom otwarty open house; drzwi otwarte uniw., szkoln. US open house; Br., Austr. open day; konkurs otwarty open competition; list otwarty open letter; przedział/zbiór otwarty mat. open interval/set; samogłoska/sylaba otwarta fon. open vowel/syllable; złamanie otwarte med. open l. penetrating fracture.

2. przen. ( o człowieku) (= elastyczny) open, flexible; być otwartym na coś be open to sth.

3. przen. (= szczery) honest, straightforward, candid.

offen ['ɔfən]

I. adj

1) ( nicht zu) otwarty

\offen haben Geschäft: być czynnym

ein \offenes Haus ( fig) otwarty dom ( przen)

2) ( nicht verheilt) Wunde otwarty; Bein ropiejący

3) ( nicht zusammengebunden) Haare rozpuszczony

4) ( unerledigt) Rechnung nieuregulowany; Entscheidung niepowzięty; Frage bez odpowiedzi; Konflikt nierozwiązany

5) ( unentschieden) Rennen nierozstrzygnięty

noch ist alles \offen jeszcze wszystko [jest] możliwe

6) ( freimütig, aufgeschlossen) Wort, Bekenntnis szczery

jdm gegenüber \offen sein być z kimś szczerym

für etw \offen sein być otwartym na coś

7) ( deutlich) Protest widoczny, wyraźny

8) ( frei zugänglich) Hafen, Sitzung otwarty; Gelände nieogrodzony

9) a. ling ( nicht beschränkt) Gesellschaft, Himmel, Vokal otwarty

10) ( DIAL nicht abgepackt) Ware niezapakowany

11) ( angebrochen) Flasche otwarty

II. adv

1) ( deutlich) zutage treten wyraźnie

2) ( lose)

die Haare \offen tragen nosić rozpuszczone włosy

3) ( freimütig, aufgeschlossen) eingestehen, kritisieren otwarcie

4) \offen gesagt" gestanden] szczerze mówiąc, prawdę powiedziawszy

weit [vaɪt]

I. adj

1) ( breit) Schuhe szeroki

etw \weiter machen rozszerzać [ perf rozszerzyć] coś

2) ( lang) Strecke długi; Meer bezkresny

ist es noch \weit [bis zum Hotel]? czy daleko jeszcze [do hotelu]?

3) ( zeitlich entfernt)

es ist noch \weit [bis zum Sommer] jeszcze daleko [do lata]

II. adv

1) (breit o. lang) gehen daleko

\weit offen [stehen] [być] otwartym szeroko [o na oścież]

fünf Meter \weit springen skoczyć w dal pięć metrów

zehn Kilometer \weit marschieren maszerować [ perf prze-] dziesięć kilometrów

hast du es noch sehr \weit [nach Hause]? czy masz jeszcze bardzo daleko [do domu]?

2) ( in zeitlicher Hinsicht)

so \weit sein być gotowym

\weit nach zehn Uhr dawno po dziesiątej

das Ereignis liegt \weit zurück wydarzenie miało miejsce dawno temu

3) ( fig in Entwicklung)

es \weit bringen [im Leben] zajść daleko [w życiu]

es \weit gebracht haben osiągać [ perf osiągnąć] coś

das geht [entschieden] zu \weit! tego już [zdecydowanie] za wiele!

wie \weit bist du [gekommen]? jak daleko jesteś?

damit ist es nicht \weit her ( fam) z tym coś nie bardzo

4) ( erheblich) schlechter dalece; gediehen pomyślnie; übertreffen znacznie; hinter sich lassen daleko

\weit besser dużo lepiej

5) \weit und breit jak okiem sięgnąć

so \weit, so gut na razie wszystko w porządku

so \weit kommt es [noch]! ( fam) tego [jeszcze] brakowało!

auf [aʊf]

I. prep + dat

1) ( zur Angabe der Lage) na

\auf dem Tisch/dem Teller na stole/talerzu

\auf dem Boden na podłodze

\auf der Straße na ulicy

\auf dem Meeresgrund na dnie morza

\auf dem Land na wsi

\auf einer Insel na wyspie

\auf Mallorca/Korsika na Majorce/Korsyce

2) (in, bei) w, na

\auf der Schule/Bank w szkole/banku

\auf der Post na poczcie

\auf einem Sparkonto na rachunku oszczędnościowym

3) ( während) podczas

\auf dem Weg w drodze

\auf der Feier na uroczystości

4) ( für)

\auf einen Tee bleiben zostać na herbacie

II. prep + akk

1) ( zur Angabe der Richtung) na

\auf den Tisch/den Teller/den Boden na stół/talerz/podłogę

\auf die Straße gehen wyjść na ulicę

\aufs Land fahren jechać [ perf wy-] na wieś

2) (zu) do, na

\auf die Schule/Bank do szkoły/banku

\auf die Post na pocztę

\auf das Fest gehen iść [ perf pójść] na uroczystość

3) ( bei Zeitangaben)

\auf einen Dienstag fallen przypadać we wtorek

etw \auf die nächste Woche verschieben przesunąć coś na przyszły [o następny] tydzień

in der Nacht \auf Dienstag w nocy z poniedziałku na wtorek

4) ( bei Maß- und Mengenangaben) na

sich \auf zehn Meter nähern zbliżyć się na dziesięć metrów

\auf die Sekunde genau co do sekundy

\auf den Pfennig genau co do grosza

5) ( pro) na

fünf Liter \auf hundert Kilometer verbrauchen zużywać pięć litrów na sto kilometrów

6) ( aufgrund, infolge) z powodu

\auf Wunsch des Chefs na życzenie szefa

\auf den Rat des Arztes [hin] za radą lekarza

7) ( mittels)

\auf diese Art w ten sposób

8) ( in Trinksprüchen)

\auf dein Wohl! na twoje zdrowie!

9) ( mit Superlativen)

jdn \auf das herzlichste begrüßen pozdrowić kogoś jak najserdeczniej

III. adv

1) ( los)

\auf geht's! zaczynamy!, ruszamy!

\auf nach Kalifornien! w drogę do Kalifornii!

2) (fam: setz/setzt \auf)

Helm \auf! hełmy na głowę!

3) (fam: offen)

\auf sein być otwartym

Mund \auf! ( beim Arzt) otwórz buzię! ( pot); Aufruf, Appell zacznij mówić!

4) (fam: aufgestanden)

\auf sein być na nogach ( pot)

5) ( nach oben)

\auf und ab fahren Aufzug: jeździć w górę i w dół

6) \auf und ab gehen chodzić tam i z powrotem

mit etw geht es \auf und ab z czymś jest raz lepiej raz gorzej

\auf und davon sein uciec, zniknąć

IV. conj

\auf dass ( geh) ażeby ( liter)

- atak/choroba serca a heart attack/disease

- bicie jego serca the beat a. beating of his heart, his heartbeat

- operacja na otwartym sercu open-heart surgery

- przeszczep serca Med. (operacja) a heart transplant

- rozrusznik a. stymulator serca Med. a pacemaker

- wrodzona wada serca a congenital heart defect

- mieć słabe/chore serce to have a weak/bad heart

- umrzeć na serce to die of heart failure

- on ma serce jak dzwon he has a healthy a. strong heart

- od lat jest chory na serce he’s had a heart condition for years

- serce waliło mu jak młotem his heart was thumping away like a drum

- tulić kogoś do serca to hug sb to one’s breast

- upadł, łapiąc się za serce he fell pressing his hand to his heart

- złożył przysięgę, kładąc rękę na sercu he took an oath with his hand on his heart

- człowiek wielkiego serca a. o wielkim sercu a big-hearted a. generous-hearted person

- być człowiekiem małego serca a. o małym sercu to be a faint-hearted a. pigeon-hearted person

- mieć dobre/miękkie/zimne/nieczułe serce to have a good/soft/cold/hard heart

- serce jak kamień a. serce z kamienia a heart of stone

- potrzeba nam gorących/ofiarnych serc we need enthustiastic/dedicated people

- sekrety jej serca the secrets of her innermost soul

- kochać/nienawidzić kogoś całym sercem a. z całego serca to love/hate sb with all one’s heart a. with one’s whole heart

- mam serce przepełnione radością/smutkiem my heart brims over with joy/sadness

- napełniasz nasze serca dumą/szczęściem you fill our hearts with pride/happiness

- myśli, które napełniają serca rodziców strachem thoughts that strike fear in the hearts of parents

- on jest bliski/drogi memu sercu he is close/dear to my heart

- ta wiadomość uraduje twoje serce the news will gladden your heart

- sercem jestem przy was a. z wami my heart goes to you a. is with you

- zjednała sobie serce publiczności she won the hearts of the audience

- zawsze okazywał nam serce he was always kind-hearted towards us

- oddać komuś serce to give one’s heart to sb

- zabrać a. skraść komuś serce to steal sb’s heart

- zdobyć/podbić czyjeś serce to win/capture sb’s heart

- złamać komuś serce to break sb’s heart

- wojownik o lwim sercu a lionhearted warrior

- nawoływał towarzyszy, by nie tracili serca he appealed to his companions not to lose heart

- serce z piernika/czekolady heart-shaped gingerbread/chocolate

- wisiorek w kształcie serca a pendant in the shape of a heart

- w sercu dżungli/miasta in the heart of a jungle/city

- □ Serce Jezusa Relig. the Sacred Heart

- sztuczne serce Med. artificial a. mechanical heart

- Ryszard Lwie Serce Richard of the Lion’s Heart

■ do głębi serca [przejąć się, wzruszyć] deeply

- jak a. co serce (komuś) dyktuje [mówić, pisać] from the a. one’s heart

- od serca [rozmowa, wyznanie, słowa] heart-to-heart; [bić brawo, pomagać] wholeheartedly

- przyjaciel/przyjaciółka od serca a bosom friend

- w głębi serca [zazdrościć, myśleć, odczuwać] in one’s heart of hearts, deep in one’s heart

- w prostocie serca [wierzyć, zwierzać się] naively; [postępować] artlessly

- w sercu [uważać, czuć] privately

- z biciem a. drżeniem serca a. z bijącym sercem (z niepokojem, niepewnością) with one’s heart in one’s mouth; (ze wzruszeniem) with a lump in one’s throat

- z bólem serca with an aching heart

- z ciężkim sercem with a heavy heart

- z dobrego a. z dobroci serca [pomagać, ofiarować] out of the goodness of one’s heart

- ze szczerego serca [wspomagać, poświęcać się] kind-heartedly

- z głębi serca [uczucia, życzenia] from the bottom of one’s heart

- z lekkim sercem (radośnie) with a light heart; (nie bacząc na konsekwencje) light-heartedly

- z otwartym sercem [przyjąć, witać, odnosić się] with an open heart

- dama a. pani a. wybranka a. królowa czyjegoś serca sb’s sweetheart; sb’s lady-love przest.

- zdobywca a. pogromca a. pożeracz serc a heartbreaker; a ladykiller pot.

- brać (sobie) coś do serca to take sth to heart

- być bez serca a. nie mieć serca to have no heart

- chwytać kogoś za serce to tug at sb’s heartstrings

- czytać w czyimś sercu to read sb’s thoughts

- kamień spadł mi z serca that is a weight off my mind

- leży mi na sercu twoje zdrowie/szczęście I have your health/happiness at heart

- tyle kłopotów leży mi na sercu I have so many troubles to worry about

- mieć gołębie serce to be gentle at heart

- mieć serce dla kogoś/do czegoś to be fond of sb/sth

- mieć serce jak głaz a. z kamienia, mieć kamienne serce to have a heart of stone

- mieć serce na dłoni to have one’s heart in the right place

- on co ma w sercu, to w gębie pot. a. na języku he is a person of candour

- mieć zajęcze serce to be chicken-hearted a. chicken-livered

- mieć złote serce to have a heart of gold

- miękko mi się robi koło serca my heart melts

- nie mieć serca czegoś zrobić to not have the heart to do sth

- nie mam serca powiedzieć jej prawdy I haven’t (got) the heart to tell her the truth

- nie mieć serca dla a. do kogoś to dislike sb

- nie mam już dla niej serca I don’t like her any more

- nie mieć serca do czegoś (nie mieć ochoty) to be lukewarm about sth

- on nie ma serca do sportu his heart’s not in sport

- nosić a. chować kogoś/coś w sercu to have sb/sth engraved upon one’s heart

- otworzyć serce komuś a. przed kimś to open one’s heart to sb, to pour out one’s heart to sb

- pójść za głosem serca to follow one’s heart

- idź za głosem swojego serca let your heart rule your head

- przypaść komuś do serca to take a. catch sb’s fancy

- przypadł mi do serca I took an instant liking to him

- przypadłeś jej do serca she took a shine to you pot.

- serce kraje się a. pęka mi na widok… it breaks my heart to see…

- serce o mało nie pękło mu z żalu/tęsknoty his heart almost burst with grief/longing

- serce mi krwawi pain rends my heart

- serce staje mu w gardle a. podchodzi a. skacze mu do gardła (z niepokoju, obawy) he has his heart in his mouth a. throat; (z podniecenia, wzruszenia) his heart leaps

- serce rosło na widok jej zdrowych dzieci it was a joy to see her healthy kids

- serce wyrywa się mu do kogoś/czegoś he feels a yearning for sb/sth

- serce zamiera mu w piersi his heart skips a. misses a beat

- serce zamarło jej z zachwytu she was speechless with delight

- trafić a. przemówić do czyjegoś serca to touch sb’s heart

- ująć kogoś za serce a. poruszyć czyjeś serce (wzruszyć) to touch sb’s heart

- jednym uśmiechem potrafi ująć ją za serce his smile is enough to melt her heart

- ukłuć kogoś w serce to pierce sb’s heart (like a dagger)

- wkładać w coś (całe) serce to put one’s heart and soul into sth

- wkraść się do czyjegoś serca to gain a place in sb’s affections

- wyrzucić kogoś z serca to wipe sb out of one’s memory

- zdjąć komuś kamień z serca to take a load off sb’s mind

- zrzucić kamień z serca to get it off one’s chest pot.

- serce nie sługa przysł. the heart knows no master

* * *

1. (narząd; fragment piersi; natura człowieka; siedlisko uczuć; wyobrażenie serca, rysunek; odwaga; środek czegoś) heart; bratnie serce a person after one's own heart; Serce Jezusowe kośc. the Sacred Heart; serce miasta the heart of the city; sztuczne serce med. artificial heart; waleczne serce brave heart; ( osoba) a heart of oak; niewydolność serca pat. heart l. cardiac failure; zawał serca l. mięśnia sercowego pat. coronary thrombosis; pot. coronary, heart attack; zatrzymanie akcji serca pat. cardiac arrest; bicie serca heartbeat; dama serca ladylove; dobroć serca kind-heartedness, the milk of human kindness; linia serca ( na dłoni) heartline; operacja na otwartym sercu chir. open-heart surgery; przeszczep serca chir. heart transplant; przyjaciel od serca bosom friend; rozmowa od serca heart-to-heart talk; bez serca ( o osobie) heartless; całym sercem l. z całego serca whole-heartedly, with all one's heart and soul; chować w sercu urazę do kogoś bear a grudge against sb; chwytać za serce tear at sb's heart; co w sercu, to na języku what the heart thinks, the mouth speaks; co z oczu, to i z serca out of sight, out of mind; człowiek wielkiego serca a person of great heart; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; drogi memu sercu dear to my heart; iść l. pójść za głosem serca let one's heart rule one's head; kamień spadł mi z serca that's a load l. weight off my chest l. mind; leżeć komuś na sercu (o problemie, sprawie) press heavily on sb's mind; ( o winie) lie heavy on sb; mieć dobre serce be kind-hearted, have one's heart in the right place; mieć do czegoś serce have one's heart in sth, have the heart to do sth; nie miałem serca mu o tym powiedzieć I didn't have the heart to tell him about it; wiesz, jakoś nie mam do tego serca (= nie mam na to ochoty) you know, I just don't have my heart in it; mieć miękkie serce be soft-hearted; mieć miękkie serce dla kogoś be an easy touch for sb, have a soft spot for sb; mieć problemy z sercem have a heart condition; mieć serce na dłoni wear one's heart on l. upon one's sleeve; mieć serce z kamienia have a heart of stone l. flint; mieć złote serce have a heart of gold; miejże serce! (= okaż dobroć) have a heart!, show mercy!; nie mieć Boga w sercu be heartless; oddać komuś swe serce (= zakochać się) give l. lose one's heart to sb; od serca l. z serca płynące (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart, heart-felt; okazać komuś serce show kindness to sb; otworzyć l. obnażyć przed kimś serce open l. bare one's heart to sb; podbić czyjeś serce win sb's heart; przyjąć kogoś z otwartym sercem give sb a heart-felt welcome; przypadł mi do serca I got to like him; radować czyjeś serce gladden one's heart; radujący serce (widok, historia) heartwarming; ranić czyjeś serce make sb's heart ache; rozdzierać komuś serce rend one's heart, tear one's heart out; rozpierać komuś serce ( o uczuciu) fill one's heart; serce mi krwawi (z jej powodu) my heart is bleeding (for her); serce się kraje my heart breaks l. bleeds; serce mi się wyrywa my heart is willing; serce mi stanęło (ze strachu, podniecenia) my heart missed l. skipped a beat; serce mi zmiękło (z litości) my heart melted (with pity); serce nie sługa the heart wants what it wants; serce podchodzi mi do gardła I've got my heart in my mouth l. throat; serce zabiło mi mocniej l. skoczyło (z radości) my heart leapt (with joy); serce zaczęło mi bić szybciej my heart quickened; sercem jestem z tobą my heart goes out to you; skraść komuś serce steal one's heart; sprawić, że serce komuś szybciej zabije stir sb's blood; to balsam na moje serce it warms the cockles of my heart; to mi szkodzi na serce it's bad for my heart; w głębi serca ( być kimś) at heart; (myśleć, czuć) deep in one's heart, in one's heart of hearts; wkładać w coś dużo serca put one's heart to sth; wziąć sobie coś do serca take sth to heart; z biciem serca with a beating l. pounding heart; z całego serca with all one's heart; (= entuzjastycznie) with heart and hand; ( kochać kogoś) heart and soul; z bólem serca reluctantly; z ciężkim/lekkim sercem with a heavy/light heart; zrobiłem to z ciężkim sercem ( niechętnie) it went very much against the grain with me; z dobrego serca out of the goodness of one's heart; z głębi serca from the bottom of one's heart; złamać komuś serce break sb's heart; z ręką na sercu hand on heart; z ręką na sercu, nie wiem cross my heart, I don't know; żywiej zabiło mi serce my pulse quickened.

2. ( dzwonu) tongue, clapper.

- chmury/gwiazdy na niebie clouds/stars in the sky

- pójść do nieba to go to heaven

- opieka nieba divine providence

■ być w siódmym niebie pot. to be in seventh heaven; to be on top of the world pot., to be a. jump over the moon pot.

- dziury w niebie nie będzie, jeżeli… iron. it won’t hurt if…

- jak Bóg na niebie książk. so help me God

- jak grom a. piorun z jasnego nieba like a bolt from a. out of the blue; out of the blue pot.

- czuję się a. jest mi jak w niebie I’m walking a. treading on air

- nic z nieba nie spadnie a. nie spada there’s no such thing as a free lunch przysł.

- niebo się otwiera/otworzyło a. otwierało, kiedy… it makes/made [me/you/them] feel on cloud nine a. seven when…

- niebo w gębie pot. it tastes heavenly pot.

- różnić się o całe niebo to be worlds a. poles apart

- być o niebo lepszym od kogoś/czegoś a. przerastać kogoś/coś o niebo to be greatly superior to sb/sth

- jest o niebo lepszy od swoich rówieśników he’s head and shoulders above his peers pot.

- jesteś od niego o (całe) niebo zdolniejszy you’re by far more talented than he is, you’re more talented than he is by a long chalk GB

- dziś wyglądasz o niebo lepiej you look so much better today

- nasza drużyna była o niebo lepsza od pozostałych our team was streets ahead of the others GB pot.

- pod gołym a. otwartym niebem in the open (air), outdoors

- spać pod gołym niebem to sleep outdoors

- poruszyć niebo i ziemię to move heaven and earth, to leave no stone unturned

- przychylić a. uchylić komuś nieba to do everything for sb

- spaść a. spadać (komuś) jak z nieba to be a godsend (to sb)

- to niebo i ziemia there’s a world of difference (between the two)

- wielkie nieba! a. o nieba! iron., żart. (good) heavens!

- to woła a. wzywa o pomstę do nieba it’s outrageous

- błędy/wypowiedzi wołające o pomstę do nieba outrageous mistakes/statements